Staken doet leren

Voor de klas uitleg over (mini-)waterzuivering

Stakingen in het onderwijs, zoals op 15 maart j.l., brengen de ouders soms in de problemen. Daarom hebben ze bij pcbs De Librije in Gorredijk voor een heel andere aanpak gekozen:
op de stakingsdag staan er ouders voor de klas.

Er waren zelfs meer aanmeldingen, dan er plaats was, aldus directeur Tseard Kuperus.

Groep 8 krijgt deze morgen les van waterzuiveringsspecialist en vader Jan-Boele de Jong (Afmitech). “Ik maak poepwater schoon”, legt hij uit aan de hand van een echt toilet met een bijna echte drol. “Bij de zuivering van afvalwater worden bacteriën gebruikt. Als een packman eten die de poep op.” Beeldend vertelt hij over de hele waterkringloop: van vies naar schoon, van oppervlaktewater naar regendrup. “Al dat water moeten we met z’n allen een beetje schoonhouden.” Water zuiveren kun je met bacteriën doen, legt hij uit, maar ook met filters. Genoeg gepraat..

…de groep 8-ers van meester Joop van der Velde gaan zelf aan de slag met het bouwen van een mini-waterzuiveringsinstallatie met behulp van een plastic fles.

 

Het volledige verslag is te vinden op sa24.

 

Boerenverstand, gewoon gebruiken

Een maand geleden wordt gemeld dat de bewoners van Oosterwold (Almere) hun afvalwater niet voldoende zuiveren voordat ze het lozen op de sloot of de eigen vijver. Tja en daar zit je dan weer met je boerenverstand. Wat en waar gaat er nou precies mis?

 

Wat gebeurt er in Oosterwold ook al weer?

Oosterwold is een experiment van de gemeente Almere. Oosterwold wordt niet ‘van bovenaf’ gemaakt aan de hand van een alomvattend plan, maar ‘van onderop’ aan de hand van een veelheid aan particuliere plannen.
Het is gebied  van 4.300 hectaregroot  aan de oostkant van Almere en de westkant van Zeewolde. Er is ruimte voor de realisatie van 15.000 nieuwe woningen. De bedoeling is dat het gebied zijn groene en agrarische karakter behoudt en zelfs dit zich verder kan ontwikkelen.

De gemeente Almere is zich hier volledig van bewust en schrijft op haar website:

  • “Voor Oosterwold geldt de onzekerheid van de toekomst als uitgangspunt”,
  • ‘De ontwikkelstrategie kiest voor een organische ontwikkeling,…’
  • “De rol van de overheid beperkt zich tot de hoofdlijnen. Zij formuleert de ambities voor het gebied en verzorgt het raamwerk, de voorwaarden en de spelregels.”

In het gebied moeten de bewoners zelf (of gezamenlijk) zorgen voor o.a. de aanleg van wegen en de zuivering van hun afvalwater. Een wijk voor mensen die verantwoord in het leven staan en de uitdaging aandurven om veel zelf te doen en zoveel mogelijk zelfvoorzienend te zijn. Voor hun afvalwaterzuivering kiezen zij vaak voor een biologische minizuivering (IBA).

 

Wat is het probleem?

Deze zomer bracht omroep Flevoland het nieuws dat het waterschap had gevonden dat het afvalwater onvoldoende gezuiverd werd door de installaties van de bewoners. Het waterschap Zuiderzeeland stelt de hoogste eis (klasse 3b). Zonder verdere kennis van de analysegegevens of kennis van zaken, wordt door de omroep gesproken over ‘twee van de vijf gecontroleerd vijvers zijn vervuild.’  Stemmingmakerij? Komkommertijd? Gebrek aan basis kennis of boerenverstand?

 

Wat is er nou echt aan de hand?

Zonder de analysegegevens te hebben ingezien, maak ik uit de reportage en het artikel op dat het gaat om iets te hoge waardes voor ammonium, E-coli en fosfaat. Want dat is logisch.

Laten we eerst vaststellen dat biologische zuiveringssystemen tijd nodig hebben om optimaal te functioneren. Laten we eerst is goed naar de gegevens kijken en vervolgens ons boerenverstand gebruiken.

De rapportage roept eerst meer vragen op dan ze beantwoordt:
Zijn het publieke of particuliere vijvers? Zijn de vijvers onderdeel van de minizuivering? Het merendeel van de vijvers zijn wel op kwaliteit. Hoe komt dat wat is het verschil met de twee ‘vervuilde’ vijvers?

 

En dan het boerenverstand

Als het warm is lost er minder zuurstof in het water op. We kennen dat doordat vissen bij erg warm weer veel slomer zijn dan normaal. Ze zouden als koudbloedige dieren beter moeten functioneren, maar bij erg warm weer beperkt het lagere zuurstofgehalte in het water hen. Minder zuurstof in het water beperkt ook de hoeveel ammonium in het afvalwater kan worden omgezet naar nitraat.

E-coli is een ‘poep-bacterie’ en zit niet alleen in onze poep maar ook in die van dieren. Buiten het warme lichaam overleeft de E-coli bacterie niet zo heel lang, maar bij warm weer wel langer. De verhoogde hoeveelheid E-coli bacteriën is ook de reden geweest dat de mensen niet mee mochten zwemmen met Maarten van der Weijden, in Friesland, bij zijn Elfsteden zwemtocht.

Waar komt al die E-coli toch vandaan? Alle boten en schepen zijn uitgerust met vuilwatertanks. Dat is verplicht omdat poep lozen op oppervlaktewater vies is, toch?

Fosfaat is altijd een lastige stof om af te vangen. Vaak wordt gebruik gemaakt van zouten met calcium of ijzer.

Oh ja, misschien nog een boerenverstand idee. Deze zomer was heel droog en heet. Bij vele sloten en vijvers was de verdamping groter dan de toevoer van water. Minder water in de sloot of vijver werkt in dit geval twee kanten op:
– minder water in de vijver wordt sneller warm en krijg je een hogere watertemperatuur
– stoffen die anders worden verdund, vind je nu meer geconcentreerd.

 

Het is goed dat een en ander nader onderzocht wordt, maar ik vrees dat het nieuwsitem wat daarvan gemaakt wordt (als er al een nieuws item van gemaakt wordt), veel minder prominent in beeld wordt gebracht.

Geert Bril

Ontwikkeling van een intelligente sturing..

…voor decentrale zuiveringen

 

De twee belangrijkste aandachtspunten bij decentrale zuiveringen zijn het onderhoud en de aansturing van het zuiveringsproces. Over het onderhoud heb ik al diverse stukken geschreven (de website van de IBAhelpdesk onder ‘Blog’).

In dit artikel ga ik het hebben over een nieuwe ontwikkeling met betrekking tot de aansturing van het zuiveringsproces bij beluchte IBA-systemen.

 

Hoe werkt het ook alweer

Bij het testen van IBA-systemen worden verschillende situatie binnen een huishouden nagebootst. Het systeem wordt onderworpen aan simulaties voor bad (200 liter), vakantie, over- en onderbelasting (resp. 150% en 50% van het dagelijkse voedingspatroon). Het IBA-systeem is relatief klein, dus de schommelingen in de aanvoer van het afvalwater zijn relatief groot.

Bij een rioolwaterzuivering wordt de hoeveelheid afvalwater en de vuilvracht (de hoeveelheid verontreiniging) door de vele huishoudens enigszins gemiddeld.  Bovendien wordt het zuiveringsproces in de gaten gehouden en wordt er ingegrepen door regelsystemen of een procestechnoloog als dat nodig is. Bij een zwaardere belasting wordt extra lucht (zuurstof) toegediend en bij afvalwater met een lichtere vuilvracht wordt minder toegediend.

Bij de beluchte IBA-systemen is het systeem vaak ingeregeld op één stand. Eenmaal ingeregeld geeft deze methode doorgaans voldoende gezuiverd afvalwater, dat aan de gestelde eisen voldoet. De apparatuur om het inkomende afvalwater te meten en daarop de aansturing te regelen zijn  te groot, te duur en moeten te vaak  onderhouden worden (lees: regelmatig gekalibreerd) om ingezet te kunnen worden bij beluchte IBA systemen. De momenten dat, om wat voor reden dan ook, een IBA systeem onvoldoende goede zuivering kan leveren, moesten daarom voor lief worden genomen. Ook grote zuiveringen werken niet altijd optimaal.

 

Maar het kan natuurlijk…

Nieuwe ontwikkelingen in de sensor- en regeltechniek zorgen ervoor dat meet- en regelapparatuur veel kleiner uitgevoerd kunnen worden.

AkaNova en Aquacolor gaan hiermee samen aan de slag. Het doel is een intelligente aansturing te ontwikkelen voor beluchte IBA-systemen (decentrale zuiveringen), zodanig dat  de aansturing van het zuiveringsproces dynamisch wordt.

De ervaring van Aquacolor met het detecteren van verontreinigingen in water en de ervaring van AkaNova met decentrale zuiveringen komen in dit ambitieuze én innovatieve project mooi samen (Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling en SNN ondersteunen dit project).

 

..altijd beter.

Het zwaartepunt ligt hierbij op de ontwikkeling van geschikte, robuuste, onderhouds-vriendelijke en betaalbare sensoren. De sensoren gaan de hoeveelheid inkomend afvalwater (influent) en de verontreinigingsgraad van het afvalwater meten.
De volgende klus is om deze informatie om te zetten naar een beter afgestemde aansturing van het zuiveringsproces. De rekenkracht moet slim, flexibel, robuust en betaalbaar zijn.
De belangrijkste aangrijpingspunten voor sturing zijn de hoeveelheid lucht voor de beluchting en de verblijftijd van het afvalwater over de verschillende compartimenten van een systeem. Op deze manier kan de capaciteit van het IBA systeem veel beter worden benut, waardoor het afvalwater beter kan worden gezuiverd dan met de ‘één-stand-ingeregelde-methode’.

 

Geert Bril